Schrijven is herschrijven. Om tot een optimale versie van je script te komen zul je meerdere drafts schrijven. In elke draft verbeter je zwakke plekken die in de vorige versie zaten, zoals plot, karakterontwikkeling, dialoog, of actie. Uiteindelijk schrijf je je final draft, niet ontoevallig ook de naam van de scenarioschrijfsoftware. Final Draft kent verschillende hulpmiddelen die je kunnen helpen in het herschrijfproces. Ik beschrijf er hier drie.

1) Scènenummers

Hoewel volgens de puristen de scènenummers pas toegevoegd mogen worden in de productiefase ben ik van mening dat ze essentieel zijn in het herschrijfproces. Als je feedback wilt verwerken van een dramaturg, script editor, regisseur of producent dan werkt het goed om de scène bij nummer te noemen. (Dit werkt veel beter dan bijvoorbeeld “die ene scène waar Jan met zijn moeder praat”omdat er zo verschillende scènes met elkaar verward kunnen worden.) En met een klik heb je de scènenummers weer verwijderd.

2) Personage Highlighten

Het hulpmiddel ‘Highlight Characters’ zorgt ervoor dat alle gesproken tekst van één karakter een kleur krijgt. Dit helpt bij het herschrijven van de dialogen. In plaats van het hele script te lezen, en te kijken waar verbeteringen mogelijk zijn, lees je binnen enkele minuten alle gesproken teksten van één karakter. Zo zie je bijvoorbeeld of zijn manier van spreken consequent is, en welke zinnen herschreven moeten worden. Vervolgens doe je hetzelfde met het volgende karakter. Ik merk dat het herschrijven op deze manier fijner is omdat je het werk opdeelt een kleinere blokjes.

3) Reports

Je kan in Final Draft verschillende soorten reports uit draaien. Elke report biedt andere inzichten. Het ‘Scene Report’ geeft een lijstje van alle scènes met een lengte-aanduiding. Bijvoorbeeld een achtste pagina of anderhalve pagina. Scroll door het lijstje en je ziet waar het verhaal sneller gaat en waar langzamer. Vergelijk dit met de opbouw van je verhaal en de plotpoints. Zo zie je of er ergens veranderingen noodzakelijk zijn.

Een andere tool is het ‘Stastistics Report’. Hierin zie je bijvoorbeeld welk percentage van je tekst bestaat uit dialogen en welk deel aan action. Past deze verdeling bij je genre of is een aanpassing nodig? Ook kan je zien hoe vaak een karakter spreekt en welk percentage van alle dialogen dit is. Zie het voorbeeld hieronder. Dennis spreekt 194 keer, en neemt in 30% van de gevallen het woord. Hij gebruikt hiervoor 940 woorden, en dit is 19% van alle gesproken woorden. Dit kan erop duiden dat Dennis een verlegen karakter is dat korte zinnen maakt. Als dit beeld niet klopt met je idee van dit karakter dan is er misschien een verandering nodig.

 

Herschrijven is een belangrijke taak waar niet elke scenarist naar uitkijkt. Het voordeel is, wetende dat je mag herschrijven, dat je je eerste versie van je script sneller op papier hebt. Een dialoog hoeft nog niet perfect te zijn als je weet dat je er in de toekomst aan mag schaven. Zo hou je het schrijfproces op gang en blijf je je niet blindstaren op een scène.